کد مطلب:19689 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:5

گنجینه پرسمان » اخلاق و عرفان

شرايط توبه چيست ؟

در نهج البلاغه آمده است كه شخصي در حضور حضرت اميرالمؤمنين « عليه السلام » ، « استغفرالله » گفت . حضرت فرمود : واي بر تو ! چه مي گويي ، مي داني استغفار چيست ؟ استغفار ( طلب آمرزش از خدا ) درجه افراد بلند مرتبه و اسمي است كه بر شش معني واقع مي شود ( با فراهم بودن شش امر ، تحقق مي يابد ) .
نخست : پشيماني نسبت به كار گذشته است . اين مرحله بسيار مهم است ؛ زيرا با شناخت اطراف گناه و جرم ، بايد احساس گناه و جرم پذيري در انسان شكل گيري و سرمايه مراحل بعد شود .
دوم : تصميم بر اين كه ديگر به آن گناه يا گناهان باز نگردد .
سوّم : چنانچه حقوقي از ديگران از بين برده است اداء نمايد .
چهارم : قضاي فريضه واجبي كه ترك شده است .
پنجم : گوشت هايي كه بر بدنش از طريق حرام روييده ، در اثر تلاش در راه خدا آن را فرو ريزد تا گوشت ديگري از طريق حلال بر بدن وي برويد .
ششم : رنج و تلخي طاعت را به جسم خويش بچشاند ، چنانكه شيريني معصيت و گناه را به آن چشانده است .
توضيح اين كه : دو شرط اخير ، شرايط كمال توبه هستند ؛ يعني توبه كامل اين است كه انسان آنها را مراعات نمايد . بنابراين ، چنانچه چهار امر اول را انجام دهد ، توبه واجب را انجام داده است .
يادآوري اين نكته لازم است كه انسان نبايد براساس اين توهم باطل كه خدا مرا نمي آمرزد از توبه خودداري كند ؛ زيرا ياس و نااميدي از رحمت خدا از گناهان كبيره است .
و البته گناهان و نوع توبه متفاوت است . گاهي پشيماني از يك گناه كفايت مي كند . براي اطلاع بيشتر لازم است كه به كتب مفصل رجوع شود .